Karta Pracy Szkło
1. Uzupełnij poniższe zdania podanymi pojęciami w odpowiedniej formie, tak aby były prawdziwe
metal, niemetal, liczba masowa, grupa, SiO, liczba atomowa, blok s, blok p, okres, stopnie utlenienia, stopnie redukcji, SiO2 Krzem jest niemetalem znajdującym się w bloku p, należącym do grupy węglowców. W układzie okresowym pierwiastków znajduje się w 14 grupie oraz 3 okresie. Jego liczba atomowa, symbol Z, wynosi 14, a liczba masowa, symbol A wynosi 28. Najczęściej występuje na dwóch stopniach utlenienia, +II oraz +IV. Jego najpopularniejszy tlenek, powszechnie nazywany krzemionką, to SiO2.
2. Do każdego wyrażenia (1-6) przyporządkuj poprawnie definicje (A-F)
- polimorfizm - b 2. kwarc - f 3. alotropia - d
- kryształ - c 5. Szkło wodne - e 6. krzemień - a
a) skała osadowa, której głównym składnikiem jest chalcedon z domieszką opalu b) występowanie substancji chemicznej w różnych odmianach krystalograficznych c) substancja stała o ściśle określonej budowie sieci wewnętrznej d) zjawisko występowania tego samego pierwiastka w różnych odmianach różniących się właściwościami fizycznymi i chemicznymi e) wodne roztwory metakrzemianów sodu/potasu/wapnia f) minerał potocznie zwany kryształem górskim
3. Tlenek krzemu nie ulega działaniu kwasów z wyjątkiem kwasu fluorowodorowego z którym reaguje z wydzieleniem produktu gazowego. Reakcję tę wykorzystuje się w procesie trawienia wzorów na szkle. Napisz reakcję jaka zachodzi podczas tworzenia napisu na szklanym pucharze.
SiO2+4HF→SiF4↑+2H2O.
4. Każdemu rodzajowi szkła (1-5) przyporządkuj tlenki (a-e), które są głównymi jego składnikami:
Szkło kwarcowe – b) SiO₂
• Szkło sodowe – e) SiO₂; Na₂O; CaO
• Szkło kryształowe – d) SiO₂; K₂O; PbO
• Szkło potasowe – a) SiO₂; K₂O; CaO
• Szkło borowe – c) SiO₂; B₂O₃
5. Szkło otrzymujemy poprzez stopienie w temperaturze powyżej 1400oC krzemionki, węglanu sodu oraz węglanu wapnia. W tej reakcji powstaje szkło trójskładnikowe oraz tlenek węgla (IV) Zapisz równanie reakcji powstawania szkła opisaną metodą.
SiO2+Na2CO3+CaCO3→Na2O⋅CaO⋅SiO2+2CO2↑
6. Obok każdej substancji chemicznej zapisz, na jaki kolor zabarwi szkło jeśli zostanie dodana do stapianej mieszaniny:
Fe₂O₃ – zielony MnO₂ – fioletowy CoO – niebieski Cr₂O₃ – zielony Cu – niebiesko-zielony 7. Aby zwiększyć odporność szkła na wysoką temperaturę dodaje się: a) PbO2 b) B2O3 c) PbO d) CaO