Rodzaje silników prądu stałego oraz oznaczenia uzwojeń

czw, 13 lut 2025, 14:22:14 CET

Oznaczenia uzwojeń w maszynach prądu stałego

  • uzowjenie twornika

  • A1, A2 - szczotki

  • F1, F2 - uzowjenie maszyny obcowzbudnej
  • E1, E2 - uzwojenie maszyny bocznikowej
  • B1, B2 - uzowjenie maszyny szeregowej

W silnikach prądu stałego podczas rozruchu pojawia się duży prąd rozruchowy (nawet do 20x wiekszy od znamionowego), aby go zmniejszyć obwód wirnika włącza się rezystory dodatkowe - dobiera się je tak aby warość prądu nie przekraczała dwukrotnej wartości prądu znamionowego. W zależności od sposobu tworzenia uzwojeń twornika rozróżniamy silniki:

  • bocznikowe lub obcozgubne
  • szeregowe
  • szeregowo-bocznikowe

Silnik bocznikowy oraz obcozgubny

  • W silniku bocznikowym uzwojenie wzbudzenia jest połączone równolegle z uzwojeniem twornika i zasilane z sieci.
  • W silniku obcozgubnym każde uzwojenie jest zasilane z osobnego źródła.

Właściwości ruchowe obu silników są podobne. Właściwości ruchowe określa się za pomocą charakterystyk z których najważniejszą jest charakterystyka mechaniczna przedstawiająca zależność prędkości kątowej do momentu przy stałej wartości napięcia zasilającego.

Tabliczka


Thu Mar 6 01:30:08 PM CET 2025

Charakterystyka mechaniczna

Z charakterystyki wynika że wraz z wzrostem obciążenia, prędkość obrotowa nieznacznie maleje, charakterystyka taka nazywa się charakterystyką sztywną. Silnik ten pozwala na ciągłe i w szerokim zakresie, prowadzone w prędkości kątowej, w silnikach obcozgubnych nawet powyżej prędkości znamionowej. Wadą silnika jest niezbyt duży moment obrotowy.

Schematy uproszczone silników:

  • obcozgubny


  • silnik zgubny


  • silnik zgubny szeregowo


Charakterystyka mechaniczna

Przy małych obciążeniach silnik wykazuje niebezpieczny wzrost prędkości obrotowej (ma tendencję do rozbiegania się). Zaletą tego silnika jest duża wartość rozwijanego momentu, stosuje się go w pojazdach trakzyjnych.


  • Silnik szeregowo bocznikowy - ma dwa uzwojenia wzbudzenia, pierwsze jest połączone szeregowo z twornikiem, a do całości dołączone jest drugie, równolegle uzwojenie. Silnik ten łączy zalety silnika bocznikowego i szeregowego. posiada on ustaloną wartość prędkości obrotowej w przebiegu jałowym, oraz korzystniejszy moment rozruchowy, niż w bocznikowym. Istnieje tu możliwość skierowania przepływu uzwojenia szeregowego przeciwnie do uzwojenia bocznikowego

Charakterystyka mechaniczna

Zmiana kierunku wirowania silnika prądu stałego odbywa się podczas zmiany biegunowości jednego z uzwojeń